Để thai nhi phát triển bình thường, khoẻ mạnh, quá trình theo dõi sự phát triển từ khi mang thai đến lúc bé chào đời với bác sĩ chuyên khoa là vô cùng quan trọng.
Sau đây là những mốc khám thai, những xét nghiệm quan trọng mà bạn cần thực hiện trong các thời điểm khác nhau trong suốt quá trình thai kỳ.
Lần khám thai đầu tiên: sau khi trễ kinh và thử que lên hai vạch, bạn nên đi khám thai để kiểm tra thai nhi được bao nhiêu tuần tuổi.
Bác sĩ sẽ căn cứ vào ngày đầu của chu kỳ kinh để xác định tuổi của thai nhi. Tuy nhiên với một số phụ nữ kinh nguyệt không đều thì thường tuổi thai sẽ được dựa vào kết quả của siêu âm. Đặc biệt là khi siêu âm ở thời điểm 11 – 12 tuần thì việc tính tuổi thai sẽ cực chính xác dựa vào các chỉ số của thai nhi. Dựa vào kết quả này, bác sĩ sẽ dự đoán ngày sinh giúp bạn.
Trong lần khám thai này, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm 2D để kiểm tra thai xem thai nhi nằm trong hay ngoài tử cung. Trong trường hợp bạn thử que đã lên hai vạch, bác sĩ siêu âm đã thấy túi thai trong tử cung nhưng chưa thấy tim thai thì bạn cũng không phải quá lo lắng vì thai còn quá bé, thường bác sĩ sẽ hẹn ngày để bạn khám lại vì từ 7- 8 tuần tim thai sẽ có rõ.
Siêu âm đo độ dày vai gáy: được thực hiện từ tuần thứ 11 – 12. Đây là lần khám thai rất quan trọng mà bạn không nên bỏ lỡ vì trong lần khám thai này, bác sĩ sẽ cho bạn siêu âm để đo độ mờ da gáy để xác định nguy cơ mắc bệnh Down và các bất thường khác.
Lưu ý rằng nếu bạn bỏ lỡ thời gian khám thai này thì khi bước sang tuần 13, các chỉ số này sẽ không chính xác, không có giá trị chẩn đoán nữa. Dựa vào kết quả siêu âm bác sĩ sẽ có những tư vấn tiếp theo. Và trong lần khám thai này, bác sĩ có thể cho bạn uống viên sắt hoặc các loại vitamin tổng hợp..., bạn có thể uống sữa cho bà bầu để bổ sung chất dinh dưỡng, đặc biệt là các thai phụ bị nghén không ăn uống được nhiều.
Siêu âm rất quan trọng trong suốt thai kỳ giúp bác sĩ kiểm tra sự phát triển của thai nhi
Xét nghiệm Triple Test: tuần thai thứ 16 – 17. Bác sĩ sẽ cho bạn thực hiện xét nghiệm Triple Test, kết quả sẽ chính xác nhất khi được thực hiện trong khoảng thời gian này. Triple là bộ 3 xét nghiệm tầm soát sử dụng máu của mẹ để tìm ra các nguy cơ rối loạn bẩm sinh ở thai nhi gồm chất là AFP (loại protein do thai sản xuất), hCG (loại nội tiết do nhau thai sản xuất) và Estriol (là loại nội tiết estrogen được nhau thai và thai nhi sản xuất). Xét nghiệm này không phải là chẩn đoán tình trạng thai mà chỉ cho biết thai hiện tại có nguy cơ bị rối loạn di truyền nhiễm sắc thể và có cần phải làm thêm xét nghiệm khác nữa không.
Siêm âm 4D: được thực hiện trong tuần thai thứ 22 – 24. Trong lần siêu âm này sẽ giúp bác sĩ phát hiện các bất thường về hình thái của nhai nhi như sứt môi, dị dạng ở cơ quan, đặc biệt là các bất thường về tim và hệ xương để từ đó có can thiệp kịp thời. Ngoài ra giới tính của thai nhi cũng được nhận biết trong tuần thai này.
Xét nghiệm máu: bác sĩ có thể cho bạn thực hiện một số xét nghiệm máu như Xét nhiệm nhóm máu trong trường hợp cần truyền máu khi sinh nở, phát hiện Rubella, yếu tố Rh (Rh- hay Rh+), hàm lượng sắt (có thiếu máu do thiếu sắt hay không) từ đó bác sĩ sẽ cho bạn bổ sung viên sắt, huyết đồ (kiểm tra thiếu máu, bệnh thalassaemia...). Tất cả những xét nghiệm trên không phải là bắt buộc thực hiện đối với tất cả thai phụ, bác sĩ sẽ tuỳ thuộc tình hình sức khoẻ của thai phụ để có những chỉ định làm các xét nghiệm này. Ngoài ra thường ở tuần thứ 36 trước khi sinh, bác sĩ sẽ cho bạn xét nghiệm máu thêm một lần nữa để kiểm tra khả năng đông máu trước khi sinh.
Thử máu và nước tiểu sẽ theo tùy chỉ định của bác sĩ
Xét nghiệm nước tiểu: xét nghiệm này giúp bác sĩ kiểm tra sức khoẻ thai phụ đồng thời phát hiện thai phụ có mắc bệnh nhiễm trùng đường tiểu, tiểu đường khi mang thai hay không để phát hiện sớm, điều trị kịp thời thông qua xét nghiệm đo lượng protein trong nước tiểu, Albumin và Nitrite...
Tiêm vaccine uốn ván: tuần thứ 30 – 32, bạn sẽ được tiêm lần lượt hai mũi vaccine theo thời gian chỉ định của bác sĩ.
Siêu âm trước khi sinh: tuần 35 – 36, thời gian gần sinh thai phụ sẽ được bác sĩ tiến hành siêu âm theo dõi doppler động mạch não, động mạch tử cung cũng như kiểm tra lượng nước ối, dây rốn... Trong thời gian này, bác sĩ cũng có thể cho bạn làm xét nghiệm Non-stress (xét nghiệm để theo dõi nhịp tim thai đơn thuần mà không cần tạo nên cơn co tử cung) để kiểm tra lượng oxy thai nhi nhận được, kiểm tra sức khoẻ của bé... cũng như tuỳ vào tình hình sức khoẻ thai phụ, bác sĩ có thể cho thực hiện một số xét nghiệm cần thiết khác để sẵn sàng cho ngày lâm bồn.
Tuy nhiên một lưu ý là về các xét nghiệm máu cũng như nước tiểu thì thời gian thực hiện sẽ tuỳ thuộc vào bác sĩ theo dõi thai kỳ của bạn.
Nhung xet nghiem quan trong trong thai ky
De thai nhi phat trien binh thuong, khoe manh, qua trinh theo doi su phat trien tu khi mang thai den luc be chao doi voi bac si chuyen khoa la vo cung quan trong.
Sau day la nhung moc kham thai, nhung xet nghiem quan trong ma ban can thuc hien trong cac thoi diem khac nhau trong suot qua trinh thai ky.
Lan kham thai dau tien: sau khi tre kinh va thu que len hai vach, ban nen di kham thai de kiem tra thai nhi duoc bao nhieu tuan tuoi.
Bac si se can cu vao ngay dau cua chu ky kinh de xac dinh tuoi cua thai nhi. Tuy nhien voi mot so phu nu kinh nguyet khong deu thi thuong tuoi thai se duoc dua vao ket qua cua sieu am. Dac biet la khi sieu am o thoi diem 11 – 12 tuan thi viec tinh tuoi thai se cuc chinh xac dua vao cac chi so cua thai nhi. Dua vao ket qua nay, bac si se du doan ngay sinh giup ban.
Trong lan kham thai nay, bac si se tien hanh sieu am 2D de kiem tra thai xem thai nhi nam trong hay ngoai tu cung. Trong truong hop ban thu que da len hai vach, bac si sieu am da thay tui thai trong tu cung nhung chua thay tim thai thi ban cung khong phai qua lo lang vi thai con qua be, thuong bac si se hen ngay de ban kham lai vi tu 7- 8 tuan tim thai se co ro.
Sieu am do do day vai gay: duoc thuc hien tu tuan thu 11 – 12. Day la lan kham thai rat quan trong ma ban khong nen bo lo vi trong lan kham thai nay, bac si se cho ban sieu am de do do mo da gay de xac dinh nguy co mac benh Down va cac bat thuong khac.
Luu y rang neu ban bo lo thoi gian kham thai nay thi khi buoc sang tuan 13, cac chi so nay se khong chinh xac, khong co gia tri chan doan nua. Dua vao ket qua sieu am bac si se co nhung tu van tiep theo. Va trong lan kham thai nay, bac si co the cho ban uong vien sat hoac cac loai vitamin tong hop..., ban co the uong sua cho ba bau de bo sung chat dinh duong, dac biet la cac thai phu bi nghen khong an uong duoc nhieu.
Sieu am rat quan trong trong suot thai ky giup bac si kiem tra su phat trien cua thai nhi
Xet nghiem Triple Test: tuan thai thu 16 – 17. Bac si se cho ban thuc hien xet nghiem Triple Test, ket qua se chinh xac nhat khi duoc thuc hien trong khoang thoi gian nay. Triple la bo 3 xet nghiem tam soat su dung mau cua me de tim ra cac nguy co roi loan bam sinh o thai nhi gom chat la AFP (loai protein do thai san xuat), hCG (loai noi tiet do nhau thai san xuat) va Estriol (la loai noi tiet estrogen duoc nhau thai va thai nhi san xuat). Xet nghiem nay khong phai la chan doan tinh trang thai ma chi cho biet thai hien tai co nguy co bi roi loan di truyen nhiem sac the va co can phai lam them xet nghiem khac nua khong.
Siem am 4D: duoc thuc hien trong tuan thai thu 22 – 24. Trong lan sieu am nay se giup bac si phat hien cac bat thuong ve hinh thai cua nhai nhi nhu sut moi, di dang o co quan, dac biet la cac bat thuong ve tim va he xuong de tu do co can thiep kip thoi. Ngoai ra gioi tinh cua thai nhi cung duoc nhan biet trong tuan thai nay.
Xet nghiem mau: bac si co the cho ban thuc hien mot so xet nghiem mau nhu Xet nhiem nhom mau trong truong hop can truyen mau khi sinh no, phat hien Rubella, yeu to Rh (Rh- hay Rh+), ham luong sat (co thieu mau do thieu sat hay khong) tu do bac si se cho ban bo sung vien sat, huyet do (kiem tra thieu mau, benh thalassaemia...). Tat ca nhung xet nghiem tren khong phai la bat buoc thuc hien doi voi tat ca thai phu, bac si se tuy thuoc tinh hinh suc khoe cua thai phu de co nhung chi dinh lam cac xet nghiem nay. Ngoai ra thuong o tuan thu 36 truoc khi sinh, bac si se cho ban xet nghiem mau them mot lan nua de kiem tra kha nang dong mau truoc khi sinh.
Thu mau va nuoc tieu se theo tuy chi dinh cua bac si
Xet nghiem nuoc tieu: xet nghiem nay giup bac si kiem tra suc khoe thai phu dong thoi phat hien thai phu co mac benh nhiem trung duong tieu, tieu duong khi mang thai hay khong de phat hien som, dieu tri kip thoi thong qua xet nghiem do luong protein trong nuoc tieu, Albumin va Nitrite...
Tiem vaccine uon van: tuan thu 30 – 32, ban se duoc tiem lan luot hai mui vaccine theo thoi gian chi dinh cua bac si.
Sieu am truoc khi sinh: tuan 35 – 36, thoi gian gan sinh thai phu se duoc bac si tien hanh sieu am theo doi doppler dong mach nao, dong mach tu cung cung nhu kiem tra luong nuoc oi, day ron... Trong thoi gian nay, bac si cung co the cho ban lam xet nghiem Non-stress (xet nghiem de theo doi nhip tim thai don thuan ma khong can tao nen con co tu cung) de kiem tra luong oxy thai nhi nhan duoc, kiem tra suc khoe cua be... cung nhu tuy vao tinh hinh suc khoe thai phu, bac si co the cho thuc hien mot so xet nghiem can thiet khac de san sang cho ngay lam bon.
Tuy nhien mot luu y la ve cac xet nghiem mau cung nhu nuoc tieu thi thoi gian thuc hien se tuy thuoc vao bac si theo doi thai ky cua ban.
Những xét nghiệm quan trọng trong thai kỳ
By Meyeucon360
Để thai nhi phát triển bình thường, khoẻ mạnh, quá trình theo dõi sự phát triển từ khi mang thai đến lúc bé chào đời với bác sĩ chuyên khoa là vô cùng quan trọng.