Ðổi sữa là chuyện rất thường gặp trong quá trình chăm sóc trẻ. Thực tế, có người dễ tính trong chọn sữa và đổi sữa theo ý thích hay theo những quảng cáo hấp dẫn trên tivi. Tuy nhiên, cũng có người lại quá lo sợ không dám thay đổi. Hai trạng thái này đều không sai nhưng không phải lúc nào đúng.
Khi quyết định đổi sữa cho con, các bậc cha mẹ cần cân nhắc nhiều mặt: tuổi, tình trạng dinh dưỡng, bệnh lý, sự dung nạp và thích ứng của cơ thể trẻ với những loại sữa khác nhau, phù hợp với nhu cầu sử dụng, điều kiện kinh tế của từng gia đình. Bên cạnh đó, loại sữa đang sử dụng cần đạt những yêu cầu như phù hợp độ tuổi, khẩu vị, bé uống nhiều, tiêu hoá tốt, đi cầu phân tốt… Với nhiều loại sữa khác nhau trên thị trường, chọn loại nào để dùng hoặc đổi sang nhãn hiệu nào phải hết sức lưu ý:
Cần phù hợp độ tuổi của trẻ:
Trẻ dưới 6 tháng tuổi chỉ nên bú sữa mẹ, nếu phải sử dụng sữa ngoài thì dùng sữa công thức 1. Đặc điểm của các loại sữa này là có thành phần các chất dinh dưỡng gần với sữa mẹ, các chất dinh dưỡng có tỷ lệ cân đối hợp lý, phù hợp với sự hấp thu và chuyển hóa ở bé, ít gây nên tình trạng rối loạn tiêu hóa. Trẻ dưới 6 tháng tuổi không nên dùng sữa bò tươi, sữa đặc có đường, sữa bột nguyên kem hoặc các loại sữa bột công thức dành cho bé trên 6 tháng. Khi mua sữa thì phải xem hạn dùng và pha sữa đúng theo tỷ lệ hướng dẫn ghi trên vỏ hộp, chỉ nên dùng nước để pha (nước đun sôi để nguội bớt) không được dùng nước sôi hoặc đun sôi sữa vì sẽ làm mất hoặc hao hụt các vitamin và khoáng chất có trong sữa. Nếu muốn đổi sữa (vì bé bú ít, không lên cân hay táo bón nhiều, nôn sữa nhiều, đi tiêu phân không tốt…) thì phải đổi sang nhãn hiệu sữa khác nhưng vẫn phải thuộc nhóm công thức 1, vì chức năng thận còn non yếu của trẻ chỉ phù hợp với lượng chất đạm trong sữa công thức 1.
Trẻ bắt đầu tròn 6 tháng thì phải đổi sang sữa công thức 2 của cùng nhãn hàng của loại sữa đã sử dụng trước đó. Sữa công thức 2 có thành phần các chất dinh dưỡng cao hơn sữa công thức loại 1, nhất là chất đạm để phù hợp với sự tăng trưởng và phát triển của bé. Nếu lúc này vẫn sử dụng sữa công thức 1 thì sẽ không đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho trẻ. Trẻ trên một tuổi có thể dùng nhiều loại sữa trong ngày, có thể dùng sữa tươi… Nếu cần thiết, có thể thay đổi tuỳ theo khẩu vị, ý thích trẻ, hoàn cảnh gia đình… Cũng như sữa công thức 1, khi pha sữa chỉ nên dùng nước ấm và pha theo tỉ lệ đã hướng dẫn.
Không nên đổi sữa thường xuyên với trẻ nhỏ: Vì cơ thể trẻ cần phải có một thời gian để thích ứng với loại sữa đó, nhằm có sự tiêu hoá hấp thu tốt nhất. Mỗi loại sữa có thể tự tạo ra những môi trường vi sinh đường ruột khác nhau. Khi đổi sữa sẽ làm thay đổi môi trường vi sinh đường ruột, ảnh hưởng đến tiêu hoá hấp thu sữa và thậm chí các loại thức ăn khác.
Nên đổi sữa khi cần thiết: Khi bú sữa bị tiêu chảy hay táo bón thường xuyên, phân xấu, bú quá ít, không lên cân…, bố mẹ cần chọn một loại sữa phù hợp tuổi, nhãn hiệu tin cậy, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, giá cả phù hợp với kinh tế gia đình. Sau đó cho bé uống thử, theo dõi tiêu hoá hấp thu và sự phát triển của bé để xác định sự phù hợp.
Có thể đổi sữa mới ngay lập tức mà không cần giai đoạn chuyển tiếp:
Nếu trẻ vẫn thích nghi được, uống sữa mới bình thường giống như sữa trước đó, đạt mục tiêu tăng cân, tăng cao tốt…, việc đổi sữa khi đó thành công. Trong trường hợp bé bú hay uống ít hơn, rối loạn tiêu hoá, không tăng cân,… thì cần có giai đoạn chuyển tiếp: tiếp tục uống sữa cũ nhưng bớt đi một bữa và thay bằng một bữa bú sữa mới, sau đó 5 - 7 ngày, thay thêm một bữa bú sữa cũ bằng sữa mới cho đến khi có thể thay thế hoàn toàn, để cơ thể có thời gian thích nghi dần.
Tác động của một loại sữa với từng trẻ không phải chỉ một ngày hay hai ngày là thấy ngay. Vì vậy, sau khi đổi sữa một thời gian tối thiểu hai tuần thì mới có thể tạm đánh giá loại sữa đó có phù hợp với trẻ không. Và một điều rất quan trọng, cần biết rõ những trục trặc trẻ gặp phải là do sữa hay do thức ăn đặc không phù hợp, cơ thể trẻ dị ứng, không dung nạp... Nếu đã thay đổi hai, ba loại sữa mà vẫn không đạt mục tiêu mong muốn thì hãy nghĩ đến rắc rối không phải do sữa mà do nguyên nhân khác. Trường hợp gặp khó khăn khi chọn sữa hoặc đổi sữa, nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa dinh dưỡng để được tư vấn.
Doi sua cho con, chuyen khong nho
Ðoi sua la chuyen rat thuong gap trong qua trinh cham soc tre. Thuc te, co nguoi de tinh trong chon sua va doi sua theo y thich hay theo nhung quang cao hap dan tren tivi. Tuy nhien, cung co nguoi lai qua lo so khong dam thay doi. Hai trang thai nay deu khong sai nhung khong phai luc nao dung.
Khi quyet dinh doi sua cho con, cac bac cha me can can nhac nhieu mat: tuoi, tinh trang dinh duong, benh ly, su dung nap va thich ung cua co the tre voi nhung loai sua khac nhau, phu hop voi nhu cau su dung, dieu kien kinh te cua tung gia dinh. Ben canh do, loai sua dang su dung can dat nhung yeu cau nhu phu hop do tuoi, khau vi, be uong nhieu, tieu hoa tot, di cau phan tot… Voi nhieu loai sua khac nhau tren thi truong, chon loai nao de dung hoac doi sang nhan hieu nao phai het suc luu y:
Can phu hop do tuoi cua tre:
Tre duoi 6 thang tuoi chi nen bu sua me, neu phai su dung sua ngoai thi dung sua cong thuc 1. Dac diem cua cac loai sua nay la co thanh phan cac chat dinh duong gan voi sua me, cac chat dinh duong co ty le can doi hop ly, phu hop voi su hap thu va chuyen hoa o be, it gay nen tinh trang roi loan tieu hoa. Tre duoi 6 thang tuoi khong nen dung sua bo tuoi, sua dac co duong, sua bot nguyen kem hoac cac loai sua bot cong thuc danh cho be tren 6 thang. Khi mua sua thi phai xem han dung va pha sua dung theo ty le huong dan ghi tren vo hop, chi nen dung nuoc de pha (nuoc dun soi de nguoi bot) khong duoc dung nuoc soi hoac dun soi sua vi se lam mat hoac hao hut cac vitamin va khoang chat co trong sua. Neu muon doi sua (vi be bu it, khong len can hay tao bon nhieu, non sua nhieu, di tieu phan khong tot…) thi phai doi sang nhan hieu sua khac nhung van phai thuoc nhom cong thuc 1, vi chuc nang than con non yeu cua tre chi phu hop voi luong chat dam trong sua cong thuc 1.
Tre bat dau tron 6 thang thi phai doi sang sua cong thuc 2 cua cung nhan hang cua loai sua da su dung truoc do. Sua cong thuc 2 co thanh phan cac chat dinh duong cao hon sua cong thuc loai 1, nhat la chat dam de phu hop voi su tang truong va phat trien cua be. Neu luc nay van su dung sua cong thuc 1 thi se khong dam bao cung cap du chat dinh duong cho tre. Tre tren mot tuoi co the dung nhieu loai sua trong ngay, co the dung sua tuoi… Neu can thiet, co the thay doi tuy theo khau vi, y thich tre, hoan canh gia dinh… Cung nhu sua cong thuc 1, khi pha sua chi nen dung nuoc am va pha theo ti le da huong dan.
Khong nen doi sua thuong xuyen voi tre nho: Vi co the tre can phai co mot thoi gian de thich ung voi loai sua do, nham co su tieu hoa hap thu tot nhat. Moi loai sua co the tu tao ra nhung moi truong vi sinh duong ruot khac nhau. Khi doi sua se lam thay doi moi truong vi sinh duong ruot, anh huong den tieu hoa hap thu sua va tham chi cac loai thuc an khac.
Nen doi sua khi can thiet: Khi bu sua bi tieu chay hay tao bon thuong xuyen, phan xau, bu qua it, khong len can…, bo me can chon mot loai sua phu hop tuoi, nhan hieu tin cay, nguon goc xuat xu ro rang, gia ca phu hop voi kinh te gia dinh. Sau do cho be uong thu, theo doi tieu hoa hap thu va su phat trien cua be de xac dinh su phu hop.
Co the doi sua moi ngay lap tuc ma khong can giai doan chuyen tiep:
Neu tre van thich nghi duoc, uong sua moi binh thuong giong nhu sua truoc do, dat muc tieu tang can, tang cao tot…, viec doi sua khi do thanh cong. Trong truong hop be bu hay uong it hon, roi loan tieu hoa, khong tang can,… thi can co giai doan chuyen tiep: tiep tuc uong sua cu nhung bot di mot bua va thay bang mot bua bu sua moi, sau do 5 - 7 ngay, thay them mot bua bu sua cu bang sua moi cho den khi co the thay the hoan toan, de co the co thoi gian thich nghi dan.
Tac dong cua mot loai sua voi tung tre khong phai chi mot ngay hay hai ngay la thay ngay. Vi vay, sau khi doi sua mot thoi gian toi thieu hai tuan thi moi co the tam danh gia loai sua do co phu hop voi tre khong. Va mot dieu rat quan trong, can biet ro nhung truc trac tre gap phai la do sua hay do thuc an dac khong phu hop, co the tre di ung, khong dung nap... Neu da thay doi hai, ba loai sua ma van khong dat muc tieu mong muon thi hay nghi den rac roi khong phai do sua ma do nguyen nhan khac. Truong hop gap kho khan khi chon sua hoac doi sua, nen den cac co so y te chuyen khoa dinh duong de duoc tu van.
Đổi sữa cho con, chuyện không nhỏ
By Meyeucon360
Ðổi sữa là chuyện rất thường gặp trong quá trình chăm sóc trẻ. Thực tế, có người dễ tính trong chọn sữa và đổi sữa theo ý thích hay theo những quảng cáo hấp dẫn trên tivi. Tuy nhiên, cũng có người lại quá lo sợ không dám thay đổi. Hai trạng thái này đều không sai nhưng không phải lúc nào đúng.