11/6/2023
dạy con ,
15553
Khi trẻ ương ngạnh giữa một cửa hiệu đông đúc, tại một bữa ăn tối cùng với đại gia đình, hay ở nhà, đều gây nên sự bực dọc cho mọi người. Nhưng cha mẹ có thể giúp trẻ học cách tự chủ và dạy trẻ cách ứng xử với các tình huống mà không có những hành động bộc phát thiếu tự chủ.
Dạy trẻ các kỹ năng tự kiềm chế là một trong những điều quan trọng mà cha mẹ cần làm cho con mình. Đây là những kỹ năng sống quan trọng giúp mang lại sự thành công trong cuộc đời trẻ.
Giúp con học cách tự kiểm soát bản thân
Bằng cách học khả năng tự kiềm chế, trẻ có thể đưa ra những quyết định và ứng xử phù hợp với các tình huống không mong muốn theo những cách có thể mang lại kết quả tích cực.
Chẳng hạn, nếu bạn nói với con chỉ được ăn kem sau khi ăn cơm tối, con bạn có thể khóc lóc, nài nỉ, hay thậm chí quá đáng hơn là la hét lớn với hy vọng bạn sẽ đổi ý. Nhưng nếu biết tự chủ, con bạn sẽ hiểu rằng cơn bực dọc không hợp lý này đồng nghĩa với việc trẻ bị tước đi quyền được ăn kem và khôn ngoan nhất là nên kiên nhẫn chờ đến sau bữa tối như quy định.
Dưới đây là một vài gợi ý cho bạn cách giúp trẻ học cách điều khiển thái độ hành vi:
Từ sơ sinh đến 2 tuổi
Trẻ sơ sinh và mới biết đi dễ thất vọng bởi khoảng cách lớn giữa những điều bé muốn làm và những điều bé có thể làm. Vì thế nên bé thường phản ứng bằng cách khóc lóc hay theo cách các bậc cha mẹ vẫn quen gọi là “ăn vạ”. Bạn hãy thử ngăn chặn hành vi xấu này bằng cách hướng sự chú ý của bé vào các món đồ chơi hoặc những hoạt động khác.
Với trẻ đạt đến cột mốc 2 tuổi, bạn hãy thử cấm túc trẻ một thời gian trong một khu vực nhất định. Chẳng hạn như dưới chân cầu thang hoặc cấm trẻ không được rời khỏi ghế bếp trong một khoảng thời gian cụ thể. Hình phạt như thế sẽ giúp trẻ nhận thấy hậu quả của những cơn giận không hợp lý. Đồng thời, điều này cũng dạy trẻ hiểu rằng thay vì nổi cơn thịnh nộ, tốt hơn hết trẻ nên dành thời gian một mình để bình tâm lại.
Khả năng tự chủ là kỹ năng sống quan trọng nhất trong cuộc đời trẻ
Từ 3 đến 5 tuổi
Bạn có thể tiếp tục sử dụng hình thức cấm túc, nhưng thay vì giới hạn trong một khoảng thời gian nhất định, hãy chỉ ngừng lệnh cấm túc khi trẻ đã bình tâm trở lại. Điều này sẽ giúp trẻ cải thiện ý thức tự chủ của bản thân. Bạn cũng đừng quên dành lời khen ngợi khi trẻ không bị mất khả năng tự kiềm chế trong các tình huống bực bội hay khó khăn.
Từ 6 đến 9 tuổi
Khi bắt đầu đi học, trẻ sẽ hiểu hơn ý niệm của hậu quả. Từ đó, trẻ có thể chọn thái độ hành vi tốt hay xấu. Điều này sẽ giúp con bạn có thể tưởng tượng ra dấu hiệu ngừng lại phải được tuân thủ và suy nghĩ về tình huống có thể xảy ra trước khi ứng xử. Bạn cũng nên thường xuyên khuyến khích con bạn rời khỏi hoàn cảnh gây bực dọc vài phút để “hạ nhiệt” thay vì nổi cơn thịnh nộ.
Từ 10 đến 12 tuổi
Các trẻ lớn hơn một chút cũng thường hiểu cảm xúc của chúng tốt hơn. Ở tuổi này, bạn nên khuyến khích trẻ nghĩ về những gì khiến chúng mất tự chủ và sau đó phân tích điều đó. Bên cạnh đó, bạn cũng cần giải thích cho trẻ hiểu đôi lúc những tình huống bất hòa ban đầu cũng không có kết cục quá tồi tệ. Hãy thuyết phục trẻ suy nghĩ cẩn thận trước khi ứng xử trước một tình huống.
Từ 13 đến 17 tuổi
Ở độ tuổi này các em đã có thể điều khiển hầu hết hành vi của chúng. Nhưng khi này bạn cũng cần nhắc nhở con suy nghĩ về những hậu quả lâu dài. Thuyết phục trẻ “tạm ngừng” để đánh giá tình huống không hay trước khi có thái độ phản ứng và chủ động giải quyết vấn đề bằng lời nói hơn là có thái độ thiếu kiềm chế, đập cửa hay la hét. Nếu cần thiết, bạn có thể tước đi một số đặc quyền của trẻ để củng cố thông điệp rằng tự chủ là một kỹ năng quan trọng.
Luôn nhắc nhở con về những hậu quả lâu dài trong mọi thái độ hành vi
Khi trẻ có thái độ, hành vi thiếu kiềm chế
Mặc dù việc này có thể khó khăn, nhưng bạn cần kiềm chế việc la hét hoặc lớn tiếng khi kỷ luật con. Thay vào đó, hãy có thái độ kiên quyết, khách quan và không động lòng. Khi trẻ bực dọc, hãy giữ thái độ bình tĩnh và giải thích cho con hiểu việc la hét, hay nổi cáu, và đập cửa đập bàn là hành vi không thể chấp nhận được – sẽ có hậu quả không tốt – và thẳng thắn nói rõ những hậu quả đó là gì.
Các hành động của bạn sẽ cho trẻ thấy rằng việc nổi cơn thịnh nộ sẽ không giúp trẻ có được thứ trẻ mong muốn. Chẳng hạn, con bạn “ăn vạ” trong tiệm tạp hóa sau khi bạn đã giải thích vì sao bạn không mua kẹo cho con, đừng thỏa hiệp – điều này sẽ giúp trẻ hiểu rằng nổi cơn thịnh nộ đều không được chấp nhận lẫn không mang lại hiệu quả như trẻ nghĩ.
Ngoài ra, hãy xem xét việc nói chuyện với thầy cô giáo của con về cách bố trí lớp học và những kỳ vọng về thái độ hành vi phù hợp. Hãy hỏi ở trường có dạy trẻ các chương trình giáo dục hay giải thích cách giải quyết vấn đề không.
Cuối cùng, tất cả những điều trên không có gì cụ thể hơn cho trẻ bằng một hình mẫu ông bố hay bà mẹ giỏi khả năng tự chủ. Nếu bạn đang trong một tình huống khó chịu và con bạn đang có mặt tại đó, hãy cho chúng biết vì sao bạn tức giận và sau đó thảo luận các hướng giải quyết khả dụng cho vấn đề đó. Ví dụ, nếu bạn để lạc chìa khóa đâu đó trong nhà, thay vì nổi cáu dù đó là lỗi của bạn, hãy cho con bạn biết là bạn làm mất chìa và cùng con tìm chìa khóa khắp nhà. Nếu vẫn không tìm thấy, hãy thực hiện các bước suy diễn kế tiếp (như hồi tưởng lại những gì bạn đã làm đến lúc lần cuối bạn cầm chìa khóa trên tay). Hãy thể hiện cho trẻ thấy việc kiềm chế cảm xúc và giải quyết vấn đề tốt là các cách để ứng phó với những tình huống khó khăn.
Nếu bạn vẫn tiếp tục gặp khó khăn, hãy hỏi bác sĩ xem liệu các buổi tư vấn cho cả gia đình có thể giúp ích gì hay không.
Day tre hoc cach tu chu va kiem soat hanh vi
Khi tre uong nganh giua mot cua hieu dong duc, tai mot bua an toi cung voi dai gia dinh, hay o nha, deu gay nen su buc doc cho moi nguoi. Nhung cha me co the giup tre hoc cach tu chu va day tre cach ung xu voi cac tinh huong ma khong co nhung hanh dong boc phat thieu tu chu.
Day tre cac ky nang tu kiem che la mot trong nhung dieu quan trong ma cha me can lam cho con minh. Day la nhung ky nang song quan trong giup mang lai su thanh cong trong cuoc doi tre.
Giup con hoc cach tu kiem soat ban than
Bang cach hoc kha nang tu kiem che, tre co the dua ra nhung quyet dinh va ung xu phu hop voi cac tinh huong khong mong muon theo nhung cach co the mang lai ket qua tich cuc.
Chang han, neu ban noi voi con chi duoc an kem sau khi an com toi, con ban co the khoc loc, nai ni, hay tham chi qua dang hon la la het lon voi hy vong ban se doi y. Nhung neu biet tu chu, con ban se hieu rang con buc doc khong hop ly nay dong nghia voi viec tre bi tuoc di quyen duoc an kem va khon ngoan nhat la nen kien nhan cho den sau bua toi nhu quy dinh.
Duoi day la mot vai goi y cho ban cach giup tre hoc cach dieu khien thai do hanh vi:
Tu so sinh den 2 tuoi
Tre so sinh va moi biet di de that vong boi khoang cach lon giua nhung dieu be muon lam va nhung dieu be co the lam. Vi the nen be thuong phan ung bang cach khoc loc hay theo cach cac bac cha me van quen goi la “an va”. Ban hay thu ngan chan hanh vi xau nay bang cach huong su chu y cua be vao cac mon do choi hoac nhung hoat dong khac.
Voi tre dat den cot moc 2 tuoi, ban hay thu cam tuc tre mot thoi gian trong mot khu vuc nhat dinh. Chang han nhu duoi chan cau thang hoac cam tre khong duoc roi khoi ghe bep trong mot khoang thoi gian cu the. Hinh phat nhu the se giup tre nhan thay hau qua cua nhung con gian khong hop ly. Dong thoi, dieu nay cung day tre hieu rang thay vi noi con thinh no, tot hon het tre nen danh thoi gian mot minh de binh tam lai.
Kha nang tu chu la ky nang song quan trong nhat trong cuoc doi tre
Tu 3 den 5 tuoi
Ban co the tiep tuc su dung hinh thuc cam tuc, nhung thay vi gioi han trong mot khoang thoi gian nhat dinh, hay chi ngung lenh cam tuc khi tre da binh tam tro lai. Dieu nay se giup tre cai thien y thuc tu chu cua ban than. Ban cung dung quen danh loi khen ngoi khi tre khong bi mat kha nang tu kiem che trong cac tinh huong buc boi hay kho khan.
Tu 6 den 9 tuoi
Khi bat dau di hoc, tre se hieu hon y niem cua hau qua. Tu do, tre co the chon thai do hanh vi tot hay xau. Dieu nay se giup con ban co the tuong tuong ra dau hieu ngung lai phai duoc tuan thu va suy nghi ve tinh huong co the xay ra truoc khi ung xu. Ban cung nen thuong xuyen khuyen khich con ban roi khoi hoan canh gay buc doc vai phut de “ha nhiet” thay vi noi con thinh no.
Tu 10 den 12 tuoi
Cac tre lon hon mot chut cung thuong hieu cam xuc cua chung tot hon. O tuoi nay, ban nen khuyen khich tre nghi ve nhung gi khien chung mat tu chu va sau do phan tich dieu do. Ben canh do, ban cung can giai thich cho tre hieu doi luc nhung tinh huong bat hoa ban dau cung khong co ket cuc qua toi te. Hay thuyet phuc tre suy nghi can than truoc khi ung xu truoc mot tinh huong.
Tu 13 den 17 tuoi
O do tuoi nay cac em da co the dieu khien hau het hanh vi cua chung. Nhung khi nay ban cung can nhac nho con suy nghi ve nhung hau qua lau dai. Thuyet phuc tre “tam ngung” de danh gia tinh huong khong hay truoc khi co thai do phan ung va chu dong giai quyet van de bang loi noi hon la co thai do thieu kiem che, dap cua hay la het. Neu can thiet, ban co the tuoc di mot so dac quyen cua tre de cung co thong diep rang tu chu la mot ky nang quan trong.
Luon nhac nho con ve nhung hau qua lau dai trong moi thai do hanh vi
Khi tre co thai do, hanh vi thieu kiem che
Mac du viec nay co the kho khan, nhung ban can kiem che viec la het hoac lon tieng khi ky luat con. Thay vao do, hay co thai do kien quyet, khach quan va khong dong long. Khi tre buc doc, hay giu thai do binh tinh va giai thich cho con hieu viec la het, hay noi cau, va dap cua dap ban la hanh vi khong the chap nhan duoc – se co hau qua khong tot – va thang than noi ro nhung hau qua do la gi.
Cac hanh dong cua ban se cho tre thay rang viec noi con thinh no se khong giup tre co duoc thu tre mong muon. Chang han, con ban “an va” trong tiem tap hoa sau khi ban da giai thich vi sao ban khong mua keo cho con, dung thoa hiep – dieu nay se giup tre hieu rang noi con thinh no deu khong duoc chap nhan lan khong mang lai hieu qua nhu tre nghi.
Ngoai ra, hay xem xet viec noi chuyen voi thay co giao cua con ve cach bo tri lop hoc va nhung ky vong ve thai do hanh vi phu hop. Hay hoi o truong co day tre cac chuong trinh giao duc hay giai thich cach giai quyet van de khong.
Cuoi cung, tat ca nhung dieu tren khong co gi cu the hon cho tre bang mot hinh mau ong bo hay ba me gioi kha nang tu chu. Neu ban dang trong mot tinh huong kho chiu va con ban dang co mat tai do, hay cho chung biet vi sao ban tuc gian va sau do thao luan cac huong giai quyet kha dung cho van de do. Vi du, neu ban de lac chia khoa dau do trong nha, thay vi noi cau du do la loi cua ban, hay cho con ban biet la ban lam mat chia va cung con tim chia khoa khap nha. Neu van khong tim thay, hay thuc hien cac buoc suy dien ke tiep (nhu hoi tuong lai nhung gi ban da lam den luc lan cuoi ban cam chia khoa tren tay). Hay the hien cho tre thay viec kiem che cam xuc va giai quyet van de tot la cac cach de ung pho voi nhung tinh huong kho khan.
Neu ban van tiep tuc gap kho khan, hay hoi bac si xem lieu cac buoi tu van cho ca gia dinh co the giup ich gi hay khong.
Dạy trẻ học cách tự chủ và kiểm soát hành vi
By Meyeucon360
Khi trẻ ương ngạnh giữa một cửa hiệu đông đúc, tại một bữa ăn tối cùng với đại gia đình, hay ở nhà, đều gây nên sự bực dọc cho mọi người. Nhưng cha mẹ có thể giúp trẻ học cách tự chủ và dạy trẻ cách ứng xử với các tình huống mà không có những hành động bộc phát thiếu tự chủ.